รายงานด่วน ภาพยนตร์เรื่อง Frontier(s) ถูกกระทรวงวัฒนธรรมสั่งแบน

“สวช.จะเซ็นเซอร์แบบกัลยาณมิตร ยึดผลประโยชน์ของผู้รับสื่อเป็นหลัก และไม่ลืมคำนึงถึงผู้สร้างด้วย”

ปรีชา กันธียะ เลขาธิการ สวช. ให้สัมภาษณ์เมื่อวันที่ 16 มิถุนายน 2551

ดังที่ทุกท่านได้ทราบ หรือบางท่านอาจจะยังไม่ทราบ ว่าในขณะนี้ ภารกิจในการตรวจพิจารณาภาพยนตร์ฉายในโรง ได้ตกเป็นของสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ กระทรวงวัฒนธรรม ซึ่งค่ายหนังทุกค่ายจะต้องส่งหนังเพื่อทำการเซ็นเซอร์ ที่หน่วยงานสำนักภาพยนตร์และวีดิทัศน์ ซึ่งตั้งอยู่ในบริเวณของ ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย

ขณะนี้ การดำเนินการได้เริ่มต้นมาพักหนึ่งแล้ว โดยแม้ว่าตามพระราชบัญญัติภาพยนตร์และวีดิทัศน์ พ.ศ. 2551 จะระบุว่า

“ในการตรวจพิจารณาภาพยนตร์ตามมาตรา 25 ให้คณะกรรมการพิจารณาภาพยนตร์และวีดิทัศน์กำหนดด้วยว่าภาพยนตร์ดังกล่าวจัดอยู่ในประเภทใด ดังต่อไปนี้”

แม้กฎหมายจะเขียนเอาไว้เช่นนี้ แต่เนื่องจากในขณะนี้ ทางกระทรวงวัฒนธรรมอ้างว่า กฎกระทรวงที่ใช้ในการจัดเรตติ้งภาพยนตร์ยังไม่ได้ส่งให้คณะรัฐมนตรีพิจารณา ทางกระทรวงวัฒนธรรม จึงเลือกที่จะใช้วิธีการ “เซ็นเซอร์” ไปพลางๆก่อน โดยได้มีการแต่งตั้งคณะกรรมการเซ็นเซอร์ชุดหลักขึ้นมา 7 คน ดังนี้

นายปรีชา กันธิยะ เลขาธิการคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ เป็นประธาน

(นายปรีชา กันธิยะ คือผู้ที่เคยออกมาต่อต้านชื่อหนัง “ผีกระชากหัว” อย่างรุนแรง โดยบอกว่าผู้ที่ปล่อยให้มีชื่อหนังแบบนี้ออกมาสมควรถูกลงโทษ และนอกจากนี้ นายปรีชายังดำรงตามแหน่งตามกฎหมายนี้ในการเป็นนายทะเบียนกลาง มีหน้าที่ในการเข้าตรวจค้นโรงภาพยนตร์ ตลอดจนร้านขายซีดีต่างๆในกรุงเทพมหานคร)

นายสงขลา วิชัยขัทคะ รองเลขาธิการคณะกรรมการกฤษฎีกา

นายอำนาจ บัวศิริ ผอ.สำนักเลขาธิการมหาเถรสมาคม

นายชัยวัฒน์ ทวีวงศ์แสงทอง เลขาธิการสมาคมสมาพันธ์ภาพยนตร์แห่งชาติ

นายสมบัติ ภู่กาญจน์ คอลัมนิสต์และผู้ทรงคุณวุฒิด้านศิลปวัฒนธรรมและสื่อสารมวลชน

พลเอกธันวาคม ทิพยจันทร์ ที่ปรึกษาสมาคมนักข่าวบันเทิงแห่งประเทศไทย

นางนพพร มุกดามณี รองเลขาธิการคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ เป็นกรรมการและเลขานุการ

และนอกจากนี้ ยังมีการแต่งตั้งคณะกรรมการอีกชุดหนึ่งขึ้นมาเพื่อช่วยงานในการเซ็นเซอร์ภาพยนตร์ ซึ่งเข้าใจว่า เป็นคณะกรรมการเซ็นเซอร์ชุดที่น่าจะกำลังปฏิบัติงานอยู่ในขณะนี้ด้วยเช่นกัน

ฟังๆดูจากคำให้สัมภาษณ์ของนายปรีชา กันธิยะ ที่บอกว่าจะ “เซ็นเซอร์แบบกัลยาณมิตร” คำนึงถึงประโยชน์ของผู้สร้าง และผู้ชมเป็นหลักนั้น อาจทำให้ผู้ชมบางส่วนรู้สึกเบาใจว่าคงจะไม่มีอะไร

ขณะที่ช่วงตั้งแต่กลางเดือนมิถุนายน ซึ่งเป็นช่วงที่คณะกรรมการเซ็นเซอร์ชุดใหม่เริ่มปฏิบัติหน้าที่ ภาพยนตร์หลายเรื่องยังดูออกฉายตามปกติ ซึ่งสาเหตุหนึ่งเป็นเพราะเป็นช่วงเปลี่ยนผ่านที่ยังไม่มีความแน่ชัดในการดำเนินการ

อย่างไรก็ตาม เมื่อต้นเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา คณะกรรมการเซ็นเซอร์ชุดใหม่ได้เริ่มปฏิบัติงานอย่างจริงจัง ซึ่งผลที่ตามมา ก็คือคณะกรรมการเซ็นเซอร์ชุดใหม่ได้แผลงฤทธิ์ให้ทุกคนได้ประจักษ์แก่สายตา ด้วยการสั่งไม่อนุญาตให้ภาพยนตร์แนวสยองขวัญจากฝรั่งเศสเรื่อง Frontier(s) ออกฉาย ด้วยเหตุผลที่ว่า ภาพยนตร์มีเนื้อหารุนแรงโดยที่ไม่มีเหตุผล

แม้ว่าตามกฎกระทรวงที่ได้มีการร่าง และคาดว่าน่าจะเสร็จสิ้นแล้ว ภาพยนตร์เรื่อง Frontier(s) ควรจัดอยู่ในเรต น.18 หรือ น.20 และภาพยนตร์เรื่องนี้ก็ไม่ได้มีเนื้อหาที่ขัดต่อกฎหมายข้อใดๆที่มีอยู่ในขณะนี้ แต่เนื่องจากทางกระทรวงวัฒนธรรมเลือกใช้วิธีการเซ็นเซอร์ในช่วงของการเปลี่ยนผ่าน และเนื่องจากทุกอย่างฉุกละหุกมาก ทางเจ้าของหนังจึงยังไม่ได้มีการยื่นอุทธรณ์ หรือดำเนินการอย่างอื่น ตัวหนังจึงอยู่ในสภาพ “ถูกแบน” ไปโดยปริยาย จนกว่าจะมีการเปลี่ยนแปลง

ซึ่งภาพยนตร์เรื่องนี้ เดิมมีกำหนดที่จะเข้าฉายในช่วงสิ้นเดือนนี้ และมีกำหนดที่จะฉายรอบสื่อมวลชนในสัปดาห์นี้ เมื่อผลออกมาเป็นเช่นนี้ จึงทำให้ทุกอย่างต้องถูกยกเลิก ซึ่งจากรายงานที่ได้รับมา ทางสายตรวจของกองเซ็นเซอร์ได้เดินทางไประงับการฉายหนังเรื่องนี้ ซึ่งเป็นการฉายเพื่อชมเป็นการภายในที่โรงภาพยนตร์แห่งหนึ่ง เนื่องจากตัวหนังยังไม่ผ่านเซ็นเซอร์ และพอส่งไปเซ็นเซอร์ ก็ปรากฏว่าตัวหนังไม่ผ่านเซ็นเซอร์

ซึ่งในขณะเดียวกัน มีรายงานถึงภาพยนตร์เรื่องหนึ่งที่ออกฉายไปเมื่อช่วงต้นเดือนที่ผ่านมา ต้องประสบปัญหากับการเซ็นเซอร์เช่นเดียวกัน โดยเนื่องจากกำหนดฉายของภาพยนตร์อยู่ในช่วงที่มีความลักลั่น เพราะเป็นช่วงที่มีการเปลี่ยนผ่าน ทำให้ทางเจ้าของหนังภาพยนตร์เรื่องดังกล่าวได้นำหนังออกฉายโดยไม่ได้ส่งเซ็นเซอร์ ซึ่งทางเซ็นเซอร์ได้ทราบเข้า และเข้าไปทำการตรวจสอบในโรงภาพยนตร์ ผลจึงทำให้ทางเจ้าของหนังถูกเซ็นเซอร์ปรับเป็นเงินหลายแสนบาท แม้ว่าเมื่อต้นเดือนมิถุนายน นายปรีชา กันธิยะ จะได้ออกมาให้สัมภาษณ์ว่า “อย่างไรก็ตาม ในช่วง 90 วันต่อจากนี้ไป เป็นช่วงเรียกทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องมารับทราบข้อมูลและแนวทางปฏิบัติงาน หากมีผู้ฝ่าฝืนหรือทำผิดกฎหมายโดยไม่เจตนา สวช.จะต้องเข้าไปตักเตือนและทำความเข้าใจเท่านั้น ยังไม่มีการลงโทษรุนแรง” (หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ 31 พฤษภาคม 2551) ก็ตามที

ตอนนี้สถานการณ์ในวงการหนังอยู่ในช่วงตึงเครียด เพราะกฎกระทรวงที่ว่าด้วยการจัดเรตติ้งยังไม่มีวี่แววว่าจะได้เข้าสู่การประชุมคณะรัฐมนตรี (ขณะที่คณะรัฐมนตรีชุดนี้ ก็มีวี่แววสูงมากว่าจะได้ปฏิบัติงานต่อไปอีกไม่นานนัก ซึ่งอาจส่งผลให้กฎกระทรวงฉบับนี้ยังคงค้างเติ่งอยู่ต่อไป)

ขณะที่การเซ็นเซอร์โดยกระทรวงวัฒนธรรมก็เป็นที่รู้กันว่ามีความเข้มงวดอย่างน่ากลัว ซึ่งตอนนี้ ค่ายหนังบางค่าย ได้ทำการถอดหนังที่เป็นหนังแนวแอ๊คชั่น, ทริลเลอร์ หรือหนังที่มีฉากที่ “คาดว่าน่าจะรุนแรงในสายตาของกองเซ็นเซอร์” ออกจากโปรแกรมไปก่อน เพื่อรอดูสถานการณ์

รายงานโดย : เครือข่ายคนดูหนังแห่งประเทศไทย

มีปัญหา ความขับข้องใจ เกี่ยวกับการบังคับใช้พระราชบัญญัติภาพยนตร์ พ.ศ. 2551 หรือพบเห็นการกระทำที่ไม่เป็นธรรม พบเห็นการเซ็นเซอร์ที่เกินกว่าเหตุในภาพยนตร์เรื่องใด หรือใครมีข่าวสารใดๆ เกี่ยวกับกรณีนี้ สามารถแจ้งแก่เราได้ที่อีเมล์ movieaudiencenetwork@gmail.com